Trên thị trường tài chính, bên cạnh những lãi suất thực thì còn có lãi suất âm. Vậy lãi suất âm là gì? Hay lãi suất âm là sao? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu ở bài viết dưới đây nhé.

Lãi suất âm là gì?

Có một câu chuyện lạ ở thị trường châu Âu là khi những người dân vay tiền của ngân hàng và được những ngân hàng trả lãi vay thì được gọi là lãi suất âm. Những trường hợp này đáng lẽ phải rất hiếm thấy hoặc gần như không tồn tại bởi nó sẽ làm phá vỡ đi những quy tắc cơ bản của cả thị trường tín dụng. Nếu như áp dụng một cách đúng đắn thì lãi suất âm có thể kéo nền kinh tế sẽ thoát khỏi được những tình trạng khủng hoảng, kích cầu tiêu dùng trở lại cũng như hướng đến lợi tức dương ở trong tương lai.

Lãi suất âm là gì?

Nhưng nếu  như áp dụng sao thì chuyện gì sẽ xảy ra? Điều này có thể sẽ khiến cho thị trường đã lao dốc lại càng đi xuống một cách thảm bại hơn nữa, các ngân hàng sẽ hết tiền mặt, thị trường chứng khoán cũng sẽ sụt giảm nhanh chóng. 

Vậy tóm lại lãi suất âm nghĩa là gì hay chính sách lãi suất âm là gì? Và hiện tượng lãi suất âm xảy ra khi nào?

Lãi suất âm chính là một hiện tượng xảy ra khi những người đi vay sẽ nhận được lãi suất cao hơn so với người cho vay hay nói một cách khác những người vay tiền sẽ không phải trả lãi suất cũng như người gửi tiền sẽ phải trả một khoản phí cho ngân hàng.

Có thể nói, lãi suất âm thường sẽ được các ngân hàng trung ương sử dụng dùng để điều tiết tình hình của kinh tế. Vfa khi ngân hàng trung ương đã áp dụng được lãi suất âm thì các ngân hàng thương mại buộc phải trả lãi để có thể gửi tiền vào ngân hàng trung ương này thay vì là được nhận lãi. Thực tế cho thấy rằng người phải chịu lãi cuối cùng cũng sẽ là khách hàng của các ngân hàng thương mại, các doanh nghiệp và bao gồm cả người gửi tiền. Tuy vậy thì trường hợp này cũng có thể sẽ gây ra nhiều ảnh hưởng tiêu cực cho nền kinh tế và tài chính nếu như nó áp dụng bị sai cách.

Việt Nam có đang áp dụng lãi suất âm hay không?

Bởi vì mục đích của lãi suất âm tiết kiệm chính là giúp thúc đẩy cho người dân thay vì đem tiền tiết kiệm đi gửi tại các ngân hàng thì sẽ rút tiền khỏi những ngân hàng đó và đem đi đầu tư hoặc kinh doanh. Từ đó nó sẽ tạo điều kiện cho các doanh nghiệp càng ngày một phát triển hơn nữa. Tuy nhiên, lãi suất âm cũng có thể sẽ đem lại những rủi ro về mặt lợi nhuận của các ngân hàng cũng như khả năng giảm cho vay và gây mất ổn định về mặt tiền tệ.

Nếu như có ai đó hỏi rằng lãi suất âm ở Việt Nam diễn ra như thế nào? Thì chắc chắn sẽ không có câu trả lời bởi vì hiện tại tại Việt Nam không hề áp dụng lãi suất âm bởi việc áp dụng lãi suất âm còn phải phụ thuộc rất nhiều vào tình hình kinh tế tại các nước áp dụng và hiện tại theo như thống kê thì chỉ có một số ít quốc gia đã áp dụng có thể kể tên như Thụy Sĩ, Thụy Điển, Nhật Bản.

Cách thức hoạt động khi áp dụng lãi suất âm

Có thể nói lãi suất âm được hoạt động theo cách thức như sau:

Mức lãi suất sẽ do NHTW hoặc do chính phủ cùng các cơ quan quản lý quy định. Và thời điểm áp dụng hợp lý là thời kỳ khủng hoảng của kinh tế, làm giảm phát mạnh. Những người dân giữ tiền mặt quá nhiều nhưng không thế chi tiêu cũng được cho là một thời điểm thích hợp. Và nguồn gốc của lãi suất âm chính là do xuất phát từ lợi tức trái phiếu hoặc chứng khoán kho bạc và ở một số nền kinh tế do có chính sách thay đổi tỷ giá hoặc đòn bẩy định hướng nền kinh tế mà đã khiến cho lãi suất âm.

Cách thức hoạt động của lãi suất âm

Đối với mỗi tổ chức, mỗi cá nhân chắc hẳn ai cũng mong muốn tiền của mình sẽ ngày càng tăng giá trị hơn trong tương lai nhưng khi nền kinh tế giảm sút thì tự động mọi người sẽ thắt chặt chi tiêu, dự trữ tiền và khiến cầu giảm. Mà cầu giảm thì giá cả cũng sẽ giảm xuống và lâu dần thì tình trạng này sẽ không thể được giải quyết và điều đó sẽ dẫn đến hiện tượng lạm phát. Để có thể kích cầu trở lại, NHTW sẽ hạ lãi suất xuống và thậm chí là sẽ về âm và đây cũng chính là nguyên tắc hoạt động cơ bản của lãi suất âm.

Ý nghĩa của việc áp dụng lãi suất âm

Vậy ý nghĩa của việc áp dụng lãi suất âm là gì? Hãy cùng LiveTrade pro tìm hiểu ngay nhé.

• Thúc đẩy mạnh mẽ hoạt động của ngân hàng: Do NHTM khi gửi tiền vào NHTW thì phải trả lại phí giữ tiền vậy nên để có thể tránh lãng phí thêm tài nguyên thì các NHTM sẽ phải sử dụng tiền theo một cách hiệu quả hơn giúp thúc đẩy mảng cho vay kinh doanh cũng như là cho tiêu dùng.
• Thúc đẩy tăng trưởng cho kinh tế: Vì lãi suất âm sẽ khiến cho các chi phí cho vay ngày càng hạ xuống, người đi vay cũng sẽ nhiều lên và để thực hiện các mục tiêu kinh doanh và đầu tư của họ, hay nền kinh tế cũng sẽ được nâng lên từ đó.
• Ngoài ra nó còn kéo đất nước thoát được ra khỏi vòng xoáy của sự suy thoái, khống chế được sự lạm phát. Chỉ khi giảm phát mạng hay nền kinh tế bị suy thoái một cách trầm trọng thì chính sách NIRP này mới có thể được áp dụng và nó chính là một loại công cụ để có thể khuyến khích cho vay và đi vay hơn là tích trữ tiền tại nhà. Vfa tiền tiêu dùng nhiều hơn sẽ kích cầu trở lại, khi cầu ngày càng tăng thì cũng cũng sẽ  tăng theo, GDP tăng trưởng trở lại và tình trạng thất nghiệp cũng sẽ được giải quyết từ đây.

Rủi ro của việc áp dụng lãi suất âm

Vậy còn rủi ro của việc áp dụng lãi suất âm là gì?

• Rủi ro thứ nhất đó chính là làm phá vỡ đi quy tắc cơ bản của thị trường tín dụng và việc người đi vay sẽ phải trả lãi cho người vay nhưng lãi suất sẽ bị đảo lộn quy tắc này và cho phép các nhà băng có thể được nợ tiền người đi vay và người đi vay thì chính là người được hưởng lãi suất từ chính khoản vay của mình.

Những rủi ro khi áp dụng lãi suất âm

• Nhà băng sẽ bị giảm lợi nhuận xuống và nguồn thu từ những hoạt động cho vay này cũng với việc gửi tiền đều sẽ bị thu hẹp lại và họ cũng có thể bị mất thêm một khoản lãi từ việc gửi tiền cho NHTW. Tình trạng này sẽ kéo dài và họ có thể sẽ cho vay ít lại khiến cho nền kinh tế  ngày càng trở nên trì trệ hơn nữa.
• Lãi suất tiền gửi sẽ phải giảm xuống và người dân sẽ phải ưu tiên cho việc tiêu tiền hơn là tích trữ thêm tiền tiết kiệm, về lâu dài khi nền kinh tế đã thực sự hồi phục thì thói quen này cũng sẽ mất một thời gian dài để có thể sửa đổi.
• Thêm một mặt trái của việc người đi vay nhận alix từ người cho vay chính là các ngân hàng sẽ bắt đầu tính phí gửi tiền gửi cho các khách hàng của mình. Và khi ấy, những người dân cũng có thể rút hết tiền gửi vào trong NH và sẽ tự tích trữ tại nhà.
• Làm ảnh hưởng tiêu cực đến thị trường chứng khoán: thông thường trên thị trường chứng khoán, nhóm ngân hàng sẽ thuộc nhóm cổ phiếu có tỷ lệ vốn hóa cao mà một khi đã áp dụng lãi suất âm thì lợi nhuận của nhóm này cũng vì thế mà giảm xuống khiến cho cổ phiếu cũng đi xuống theo, từ đó chứng khoán cũng sẽ sụt giảm thị trưởng cũng sẽ lao dốc.

Tóm lại, tùy vào tình hình kinh tế chung của mỗi nước mà có đưa ra quyết định rằng có nên áp dụng lãi suất âm hay là không? Và mong rằng những thông tin mà LiveTrade đã cung cấp về lãi suất âm là gì sẽ giúp cho các bạn có thêm được nhiều hiểu biết hơn về nó cũng như rút ra được nhiều kinh nghiệm cho bản thân.