Tìm hiểu về hợp đồng quyền chọn, quyền chọn mua và bán, các loại hợp đồng quyền chọn và cách sử dụng chúng để tối ưu hóa lợi nhuận qua LiveTrade Pro.
1. Hợp đồng quyền chọn là gì?
Hợp đồng quyền chọn là một công cụ tài chính thuộc nhóm chứng khoán phái sinh, cho phép người mua có quyền (nhưng không có nghĩa vụ) thực hiện một giao dịch mua hoặc bán tài sản cơ sở (cổ phiếu, hàng hóa, chỉ số,…) vào một thời điểm nhất định trong tương lai, với mức giá đã được xác định trước. Đây là một công cụ giúp các nhà đầu tư bảo vệ hoặc gia tăng lợi nhuận trong các tình huống thị trường biến động.
Theo Điều 4 của Luật Chứng khoán 2019, hợp đồng quyền chọn có thể thực hiện một trong hai giao dịch sau:
- Mua hoặc bán số lượng tài sản cơ sở nhất định theo mức giá thực hiện đã được xác định trước, vào hoặc trước một ngày cụ thể trong tương lai.
- Thanh toán khoản chênh lệch giữa giá trị tài sản cơ sở tại thời điểm giao kết hợp đồng và giá trị tài sản tại thời điểm thực hiện giao dịch.
Tóm lại, hợp đồng quyền chọn là sự thỏa thuận giữa người mua và người bán về quyền và nghĩa vụ thực hiện giao dịch tài sản cơ sở tại mức giá đã thỏa thuận trước.
2. Các loại quyền chọn
Hợp đồng được chia thành hai loại chính: quyền chọn mua (Call option) và quyền chọn bán (Put option).
2.1. Quyền chọn mua (Call option)
Quyền chọn mua cho phép người mua quyền, nhưng không có nghĩa vụ, mua tài sản cơ sở với mức giá đã được xác định (giá thực hiện) vào hoặc trước ngày đáo hạn. Người mua quyền chọn mua thường mua hợp đồng này khi họ kỳ vọng rằng giá của tài sản cơ sở sẽ tăng trong tương lai.
Ví dụ:
Ngày 1/7/2022, bạn mua một hợp đồng quyền chọn mua 200 cổ phiếu XYZ với giá 20.000 đồng/cổ phiếu, và hợp đồng có thời gian đáo hạn là 6 tháng. Nếu đến ngày 30/12/2022, giá cổ phiếu XYZ trên thị trường là 25.000 đồng, bạn có thể thực hiện quyền mua với giá 20.000 đồng/cổ phiếu, bán lại ngay với giá thị trường để thu lợi nhuận.
Tìm hiểu về hợp đồng quyền lựa chọn
2.2. Quyền chọn bán (Put option)
Quyền chọn bán cho phép người mua quyền, nhưng không có nghĩa vụ, bán tài sản cơ sở với mức giá đã được xác định vào hoặc trước ngày đáo hạn. Người mua quyền chọn bán sẽ mua quyền này khi họ dự đoán rằng giá tài sản cơ sở sẽ giảm.
Ví dụ:
Giả sử bạn mua quyền chọn bán 200 cổ phiếu ABC với giá thực hiện 15.000 đồng/cổ phiếu. Nếu đến ngày đáo hạn, giá cổ phiếu ABC trên thị trường giảm xuống còn 12.000 đồng, bạn có thể thực hiện quyền bán cổ phiếu với giá 15.000 đồng, từ đó thu lợi nhuận.
3. Quyền chọn mua và quyền chọn bán
Cả quyền chọn mua và quyền chọn bán đều có những đặc điểm chung và khác biệt quan trọng mà các nhà đầu tư cần hiểu rõ để đưa ra chiến lược đầu tư phù hợp:
- Quyền chọn mua giúp nhà đầu tư hưởng lợi từ sự gia tăng giá trị của tài sản cơ sở. Nó giống như một cách “đặt cược” vào việc giá của tài sản sẽ tăng.
- Quyền chọn bán giúp nhà đầu tư tận dụng cơ hội khi giá tài sản cơ sở giảm. Đây là công cụ hữu ích trong việc phòng ngừa rủi ro khi thị trường đi xuống.
Tùy vào mục tiêu đầu tư, bạn có thể chọn mua quyền chọn mua hoặc quyền chọn bán. Nếu bạn dự đoán giá tài sản sẽ tăng, quyền chọn mua là lựa chọn phù hợp. Ngược lại, nếu bạn nghĩ rằng giá tài sản sẽ giảm, quyền chọn bán sẽ là công cụ hỗ trợ bạn kiếm lợi nhuận từ sự giảm giá đó.
4. Các loại hợp đồng quyền chọn khác
Dưới đây là một số loại hợp đồng quyền chọn phổ biến:
4.1. Quyền chọn cổ phiếu
Một trong những chiến lược phổ biến với hợp đồng quyền chọn là chiến lược mua quyền chọn mua khi thị trường có xu hướng tăng. Để áp dụng hiệu quả, việc lựa chọn cổ phiếu phù hợp là rất quan trọng. Bạn có thể tham khảo bài viết cách chọn cổ phiếu tiềm năng đúng lúc để có thêm góc nhìn.
Quyền chọn cổ phiếu là loại hợp đồng quyền chọn mà tài sản cơ sở là cổ phiếu của một công ty cụ thể. Đây là loại quyền chọn phổ biến nhất và dễ dàng được các nhà đầu tư cá nhân tiếp cận.
Ví dụ:
Bạn mua quyền chọn mua cổ phiếu của công ty XYZ với mức giá thực hiện 50 USD/cổ phiếu. Nếu giá cổ phiếu XYZ lên 60 USD trước khi hết hạn hợp đồng, bạn có thể thực hiện quyền mua và bán lại cổ phiếu để thu lợi nhuận.
Một số loại hợp đồng quyền chọn phổ biến
4.2. Quyền chọn chỉ số cổ phiếu
Quyền chọn chỉ số cổ phiếu cho phép bạn mua hoặc bán chỉ số chứng khoán, thay vì cổ phiếu đơn lẻ. Đây là công cụ đầu tư giúp bạn tiếp cận toàn bộ thị trường hoặc một nhóm cổ phiếu cụ thể mà không cần phải mua từng cổ phiếu riêng biệt.
Ví dụ:
Bạn có thể mua quyền chọn mua một chỉ số như S&P 500 nếu bạn tin rằng thị trường chứng khoán sẽ tăng trưởng.
4.3. Quyền chọn hàng hóa
Quyền chọn hàng hóa cho phép nhà đầu tư mua hoặc bán hàng hóa cơ bản như dầu, vàng, hoặc các nông sản với mức giá xác định trước. Đây là công cụ phái sinh phổ biến cho các nhà đầu tư muốn đầu cơ vào các loại hàng hóa hoặc bảo vệ khỏi biến động giá của chúng.
Ví dụ:
Công ty A có thể mua quyền chọn mua dầu thô với giá 50 USD/thùng. Nếu giá dầu lên tới 60 USD/thùng, công ty A có thể thực hiện quyền mua và bán lại để thu lợi nhuận.
4.4. Quyền chọn tiền tệ
Quyền chọn tiền tệ giúp nhà đầu tư có quyền mua hoặc bán một lượng tiền tệ nhất định ở tỷ giá đã thỏa thuận trước. Đây là công cụ hữu ích để phòng ngừa rủi ro trong các giao dịch quốc tế.
Ví dụ:
Bạn có thể mua quyền chọn bán đồng EUR và mua đồng USD nếu bạn tin rằng tỷ giá EUR/USD sẽ giảm trong thời gian tới.
5. Ưu điểm và nhược điểm của hợp đồng quyền chọn
5.1. Ưu điểm
- Đòn bẩy tài chính: Một trong những lợi thế lớn nhất của hợp đồng quyền chọn là khả năng sử dụng đòn bẩy. Bạn chỉ cần chi một khoản phí nhỏ (premium) để có thể giao dịch một lượng tài sản lớn.
- Lợi nhuận cao, rủi ro thấp: Đặc biệt với quyền chọn bán, bạn có thể kiếm lợi nhuận từ việc giảm giá tài sản mà chỉ phải trả một khoản phí nhỏ.
- Phòng ngừa rủi ro: Nếu bạn sở hữu tài sản cơ sở và lo ngại về việc giá trị giảm, việc mua quyền chọn bán có thể bảo vệ bạn khỏi các biến động giá không mong muốn.
Lợi thế của hợp đồng quyền lựa chọn
5.2. Nhược điểm
- Giảm giá trị theo thời gian: Tất cả hợp đồng quyền chọn đều giảm giá trị theo thời gian, đặc biệt là khi gần đến ngày đáo hạn, khi giá trị thời gian của quyền chọn càng giảm.
- Không phải nghĩa vụ thực hiện: Nếu dự đoán của bạn về thị trường sai, bạn sẽ mất toàn bộ khoản phí đã trả mà không được hoàn lại.
- Để tối ưu hóa lợi nhuận từ quyền chọn, bạn cần có kiến thức sâu sắc về thị trường tài chính và sử dụng công cụ phân tích hiệu quả, như LiveTrade Pro, để theo dõi các tín hiệu và xu hướng giá của tài sản cơ sở.
Hợp đồng quyền chọn mang lại nhiều cơ hội nhưng cũng đi kèm với rủi ro. Để cập nhật thêm các thông tin hữu ích về thị trường tài chính, hãy truy cập chuyên mục tin tức của LiveTrade.
Hợp đồng quyền chọn là công cụ tài chính linh hoạt và mạnh mẽ, giúp các nhà đầu tư tận dụng các cơ hội trên thị trường mà không cần phải sở hữu tài sản cơ sở. Quyền chọn mua và quyền chọn bán mang lại các chiến lược sinh lời hiệu quả, tuy nhiên, chúng cũng đi kèm với một số rủi ro cần phải được quản lý cẩn thận. Tại LiveTrade Pro, bạn có thể theo dõi các biến động thị trường và đưa ra các quyết định đầu tư hợp lý để tối ưu hóa lợi nhuận.
